Początek sezonu zimowego to idealny moment na poznanie innej, nowej dyscypliny sportowej. Narciarstwo biegowe potocznie zwane biegówkami to jeden z najstarszych sportów zimowych. Już w czasach prehistorycznych, w Norwegii narty biegowe miały pozwolić na łatwiejsze i szybsze przemieszczanie się po śniegu. Dzisiaj są nie tylko dyscypliną olimpijską dla zawodowców, ale i świetną formą aktywności w zimowe dni. Cieszą się coraz to większą popularnością, zwłaszcza iż wystarczy kawałek ubitego śniegu, by się nimi nacieszyć. Podpowiemy, jak zacząć uprawiać narciarstwo biegowe.
Spis treści:
- Czy narciarstwo biegowe jest trudne?
- Gdzie na narty biegowe dla początkujących?
- Jak nauczyć się jeździć na nartach biegowych?
- Jak ubrać się na narty biegowe?
- Czy narty zjazdowe i biegowe są takie same?
Czy narciarstwo biegowe jest trudne?
Jednym szybko przyjdzie załapać podstawowe kroki, drugim zajmie to trochę więcej czasu. Dyscyplina ta jest dość wymagająca, która angażuje wiele grup mięśniowych. Poprawia naszą kondycję, koordynację ruchową, a także stabilność. Najważniejsze jest to, żeby się nie poddawać i próbować dalej. Tak jak ze wszystkim i w każdym sporcie. W narciarstwie biegowym mamy dwa podstawowe style: klasyczny i łyżwowy inaczej dowolny. Klasyczny styl opiera się na naturalnym kroku biegowym, gdzie przy równoległym ułożeniu nart odbijamy się z jednej nogi nadając poślizg drugiej. Styl łyżwowy zaś polega na ułożeniu nart pod kątem czubami do zewnątrz i odbiciem się od ich wewnętrznych krawędzi. Przypomina to jazdę na łyżwach, jednak musimy pamiętać, że narty są o wiele dłuższe. Bieganiem stylem dowolnym osiągniemy dynamiczniejszą i płynniejszą jazdę, niż klasycznym. Jaki styl wybrać na początek? Styl klasyczny będzie łatwiejszy i praktyczniejszy. Można spokojnie maszerować i uczyć się podstaw, a przy tym nie trzeba szukać specjalnie przygotowanych do tego tras narciarskich. Wystarczy kawałek ośnieżonego miejsca i dobre chęci.
Gdzie na narty biegowe dla początkujących?
Na początek kawałek ubitego śniegu pod domem wystarczy. Coraz więcej też zaczyna pojawiać się specjalnie przygotowanych prowizorycznych, bądź naprawdę profesjonalnych tras do narciarstwa biegowego np. w zwykłych parkach miejskich, lasach nieopodal miasta, czy niezagospodarowanych polach. Ja osobiście zaczynałam biegać na niewielkim polu ziemniaków trenera, więc warto ruszyć swoją wyobraźnię i znaleźć choć mały kawałek zaśnieżonego miejsca. Jeżeli jednak mamy możliwość wyjechania dalej i poznania biegówek od wewnątrz, to warto wybrać się na trasy biegowe na np. Polane Jakuszycką, na której odbywa się co roku słynny Bieg Piastów lub w okolice Kasiny Wielkiej – gdzie swoje pierwsze kroki stawiała Justyna Kowalczyk. Dobre trasy biegowe znajdują się również na Lubelszczyźnie aż do Tomaszowa Lubelskiego. W Polsce jest wiele tras świetnie przygotowanych i na pewno każdy znajdzie swoje ulubione miejsce na biegówki.
Jak nauczyć się jeździć na nartach biegowych?
Nauka narciarstwa biegowego u początkujących może przebiegać na kilka sposobów.
Po pierwsze, można postawić na samodzielną naukę przy oglądaniu filmików instruktażowych. Wtedy musimy zwracać uwagę jak układamy ciało i jakie mięśnie angażujemy. Drugą opcją jest poproszenie o pomoc w nauce znajomego, który umie jeździć i uczyć się według jego zasad. Najlepszym rozwiązaniem jednak pozostaje opcja nr 3, czyli nauka pod okiem profesjonalisty i instruktora. Można umówić się na lekcje prywatne lub grupowe. Instruktor będzie mógł na bieżąco korygować ewentualne błędy.
Narty biegowe dla początkujących – styl klasyczny
Wybierając naukę stylem klasycznym warto na początku odłożyć kije na bok, by załapać krok przy pomocy samych nóg. Dopiero później dołożyć i wspomóc się kijami. Podstawowym krokiem jest krok naprzemianstronny, który polega na zsynchronizowaniu odbicia lewej nogi z prawym kijkiem i na odwrót. Na płaskich terenach stosowany jest także jednokrok. Odbijając się jedną nogą, odpychamy się jednocześnie dwoma kijkami, przez co uzyskujemy dłuższy ruch. Na zjazdach wybiera się bezkrok, co jak sama nazwa wskazuje – nogi w ogóle się nie ruszają pozostawiając narty równolegle. Odpychamy się tylko kijami, dzięki czemu można osiągnąć większą prędkość. Ostatnim krokiem jest krok rozkroczny tak zwana jodełka, który pomaga w podbieganiu pod górę, a także pokonywaniu zakrętów przy zjazdach. Jest to jedyny krok w stylu klasycznym, gdzie układa się narty pod kątem, lecz odbijamy się tylko od podłoża, a nie wprawiamy w poślizg – wyjątkiem są właśnie zakręty pokonujące przy zjazdach.
Narty biegowe dla początkujących – styl łyżwowy
W stylu łyżwowym układając narty pod katem wprawiamy je w poślizg zostawiając za sobą ślad podobny właśnie do jodełki. Tutaj także warto zrezygnować przez chwilę z kijów i naprzemiennie odbić się z nogi na nogę, ślizgając się, co przypomina jazdę na rolkach czy łyżwach. Jednokrok półłyżwowy polega na odbiciu się pod kątem z jednej nogi jednocześnie. odbijając się oburącz kijami. Jest to szybki krok, który wymaga już lepszej koordynacji i poczucia równowagi. Częściej wybieranym krokiem jest łatwiejszy dwukrok łyżwowy. Odbicia oburącz kijami następują co drugi krok, np. gdy jesteśmy prawo nożni to tylko podczas odbić z prawej nogi.
Jak ubrać się na narty biegowe?
Ubierając się na biegówki, zwłaszcza będąc poczatkującym narciarzem, musimy przede wszystkim zadbać o swój komfort termiczny i ruchowy. Warto pamiętać o odpowiednim ubiorze, a nawet o akcesoriach. Jest to indywidualna sprawa i każdy z nas będzie potrzebował czegoś innego. Natomiast są warstwy o których warto, aby każdy pamiętał. Pierwsza warstwa to bielizna termoaktywna, która występuje w dwóch wariantach – z długim lub krótkim rękawem. Ma ona za zadanie odprowadzić wilgoć na zewnątrz do kolejnych warstw, a także uniknąć wychłodzenia. Dzięki swej elastyczności, nie krępuje ruchów, co w narciarstwie biegowym jest bardzo ważne. Taką bieliznę trzeba najpierw przymierzyć i zwrócić uwagę na skład. Bawełna pochłania całą wilgoć i schnie bardzo długo, więc trzeba jej unikać przy takich aktywnościach.
Druga warstwa może okazać się ostatnią, dlatego warto wybrać bluzę termoaktywną lub softshell. Szybko odprowadzi wilgoć na zewnątrz i zadba o komfort termiczny. W zimniejsze dni można wybrać z dodatkowym ociepleniem, gdzie dodatkowo ochroni przed wiatrem.
Trzecią warstwą (o ile będzie taka potrzeba) może być kurtka. Ochroni ona przed wiatrem i większymi spadkami temperatury. Warto zwrócić uwagę na strefowania, które zapewniają odpowiednie odprowadzenie wilgoci, a także na dodatkowe elementy jak np.: kieszenie na zamki, do których schowamy telefon czy klucze, lamówki zapobiegające podnoszeniu się górnej odzieży, bądź odblaskowe elementy.
Na dół nadadzą się spodnie softshellowe, bądź ocieplane legginsy, kiedy temperatura znacznie spadnie. Cieńsze modele zostawmy dla bardziej zaawansowanych osób i tych, które startują w zawodach. Bardzo ważne jest dopasowanie rozmiaru, by uniknąć ciągłego podciągania czy zbytnich ucisków, bądź obtarć. Fajnym rozwiązaniem są spodnie z suwakami na dole, które umożliwią szybkie założenie butów do biegówek i dopasowanie ich.
Zimą szczególnie trzeba zadbać o uszy i głowę. Przy większym mrozie zaopatrzmy się w czapkę z rozciągliwego materiału, bądź grubszą opaskę, które szybko odprowadzą wilgoć na zewnątrz zabezpieczając przed przewianiem. Przydadzą się także kominy na szyję, a także rękawiczki z nakładkami antypoślizgowymi zapewniającymi pewny chwyt.
Z akcesoriów wybierzmy pas biegowy, dzięki któremu przy wyborze cieńszej warstwy schowamy najpotrzebniejsze rzeczy. Po zmroku przydadzą nam się odblaski czy czołówka, dzięki której zobaczymy więcej.
Czy narty biegowe i zjazdowe są takie same?
Odpowiedź brzmi nie. Nawet same narty są inne. Biegówki mogą być wykorzystywane nie tylko na specjalnie przygotowanych trasach narciarskich. Wystarczy znaleźć kawałek ubitego śniegu i to już są warunki do biegu czy spaceru. Na nartach zjazdowych – zjazdówkach mamy tylko możliwość zjeżdżania na specjalnie przygotowanych do tego stokach narciarskich. Angażują zupełnie inne mięśnie. Do uprawiania narciarstwa biegowego potrzebna jest również dobra kondycja. Poza tym na biegówki dobierzemy całkiem inny sprzęt i ubiór niż na zjazdówki. Jedyna wspólna rzecz to bielizna termoaktywna – w obu przypadkach spełnia ona bardzo ważną rolę.
Biegówki są naprawdę pięknym sportem w czasie zimowym nie tylko jako forma treningu, ale także dobrze spędzony aktywnie czas wolny. Trenowałam zawodowo narciarstwo biegowe 6 lat i bardzo chętnie do tego wracam rekreacyjnie. Warto spróbować choć raz wybrać się na biegówki. Jaki styl wy wybierzecie? Styl klasyczny na początek, czy może macie już kilka lekcji za sobą i pokusicie się o łyżwę. Dajcie znać!
Małgorzata Dobrzańska – Joginka, amatorka-kulturystka, była biegaczka narciarska. Każdy wolny czas staram się spędzać aktywnie. Nieważne czy będzie to siłownia, narty, kajaki czy zwykły spacer. Rano zawsze wybieram herbatę, a po pracy poszerzam swoją wiedzę w dziedzinie ogrodnictwa.